Grootmoeder is altijd binnen handbereik in de Duitse deelstaat Saksen. Zo zag ik haar geregeld in de supermarkt. Neem oma Hartmann, die prijkt in vol ornaat op de verpakking van de Kalter Hund. Nee, het gaat hier niet om een labrador die zich na een herfstduik in een moddersloot uitschudt, maar...
Berta de Vries (1885-1959) had de gave van het woord. Op het moment dat in Amsterdam geen aardappel meer te krijgen was, nam deze huisvrouw het voortouw tijdens een actie die de geschiedenis in ging als het Aardappeloproer. In 1917, tijdens de Eerste Wereldoorlog, verdienden handelaren goud geld met de aardappelexport...
Toen Mona Geddes op 30 juli 1898 aan Douglas Chalmers Watson het jawoord gaf, was het dubbel feest. Op die dag slaagde zij namelijk voor haar artsexamen aan de universiteit van Edinburgh. Multitalent Mona (1872-1936) was ook auteur van diverse naslagwerken over gezondheid. Met The Book of Diet, dat verscheen in 1913,...
Toen haar moeder onverwachts overleed, was mijn vriendin Y. ineens een flinke woonboerderij rijker. Een week na de begrafenis zette ze de eerste stappen in de ontmanteling van het ouderlijk huis. Op dat moment leerde Y. een onverwachte kant van haar moeder kennen. Het leek Y. handig om met de...
Slechts twee broertjes waren nodig om wereldwijd een van de ongezondste ontbijtproducten in de markt te zetten. John Harvey en Will Keith Kellogg vonden in 1894 de cornflakes uit en stichtten een bedrijf. Die maisvlokken waren niet lekker genoeg, dus besloot Will Keith suiker toe te voegen. Dit was John...
De eerste non-alcoholische cocktail die ik vorig jaar kocht, deed het uiteindelijk heel goed als marinade voor het kippetje dat ik daags erna op tafel zette. Alhoewel ik een gezonde leefstijl van harte omarm, hoorde het afslaan van een goed glas niet tot mijn eerste prioriteit. Bewust leven is mooi, maar...
Het Duitse Münster is een kleine stad met grote allure. Ouderwets en modern gaan er hand in hand, ook in de keuken. Op de zaterdagse markt lagen asperges, aardbeien en rabarber als kunstwerkjes naast elkaar uitgestald, dusdanig artistiek dat ik me afvroeg of dit drietal in Duitsland misschien een culinair...
Onlangs las ik over een intrigerende kok. De Fransman Paul Bouillard (1874-1937) was een echte lekkerbek. Hij runde Le filet de sole, een Brussels restaurant, maar hij was ook een begenadigd schrijver. In de jaren dertig publiceerde hij regelmatig in De Telegraaf. Bouillard bekommerde zich oprecht om de gezondheid van...
Nadir is sinds een jaar mijn collega. In de avond neemt hij als nachtwaker mijn dienst over. De afgelopen maand was hij goedgemutst als altijd, ook al was het Ramadan en had hij honger en dorst. Als Nadir via een app het sein uit Saoedie-Arabië krijgt dat het puntje van de...
Omdat ik de beroerdste niet ben en met de Paasdagen moest werken, had ik bij de supermarkt zeventig eieren besteld. Die heb ik niet zelf opgegeten en ook niet eigenhandig in de verf gezet, want dat ging op mijn werk gebeuren. Creatief met ei was ik, maar wat ga ik...
De stevigste discussies over de oorlog in Oekraïne gaan niet louter over de krachtmeting, maar ook over culinaire tradities. Dat ondervond ik onlangs toen ik in een Oekraïens restaurant had gegeten. De foto’s toonde ik in de Amsterdamse opvang waar ik werkzaam ben. Hoofdschuddend bekeken Sacha en Iryna de afbeeldingen. Het...
Had je het eind 19de eeuw over aubergine, dan ging het over een populaire modetint. Dat roodachtige lila was een gewild kleuraccent bij een jurk of een jas. De plant zelf werd zelden gegeten. Samen met de tomaat, de aardappel en de paprika hoort de aubergine tot de nachtschadefamilie. Ze is...
Wat is het geheim van de oudste mens ter wereld? Maria Branyas Morera heeft daar een simpel antwoord op. Ze heeft het zo ver geschopt dankzij het vermogen de giftige medemens uit de weg te gaan. Haar genen hielpen natuurlijk ook een handje mee. Op 4 maart vierde ze haar...
Met de komst van een nieuwe lente zien doorgaans ook nieuwe dieettrends het levenslicht. Doet verandering van spijs eten? Ik ging op onderzoek uit. Over de gezondheidsvoordelen van het klassieke Zuid-Europees-Atlantisch dieet (uit de keuken van Noord-Spanje en Noord-Portugal) is begin februari gepubliceerd in Jama Network Open, een Amerikaans medisch tijdschrift....
Wie is toch die laveloze man die op vrijdagavond meer dan de helft van zijn weekloon heeft verzopen? Over deze dronkaard verhaalt de arts Cornelis Fennis in het boekje Over gezondheid. De uitgave die ik onlangs bemachtigde is uit 1924 en is geschreven voor leerlingen van de katholieke lagere school....
De gezondheidsaspecten die we aan voedingsmiddelen toeschrijven, kennen wij dankzij de wetenschap. Het eerste beschreven en gecontroleerde voedingsonderzoek verrichtte de Schotse medicus James Lind in 1747. Lind was scheepsarts. Tijdens een zeereis van meer dan twee maanden brak scheurbuik uit, een ziekte die ontstaat door vitamine C-gebrek. De symptomen zijn onder...
Zijn er over tien jaar nog dikke mensen of zijn die dan allemaal keurig op gewicht dankzij de farmaceutische industrie? Dat vroeg ik mij van de week af, toen ik las over de onstuitbare opmars van anti-obesitasmedicatie als Ozempic, Wegovy en Mounjaro. Het preventieakkoord, een overheidsplan om onder meer overgewicht...
Wie zou eigenlijk de allereerste dieetgoeroe zijn geweest? In mijn speurtocht naar het antwoord op die vraag kwam ik terecht bij Hippocrates van Kos (460-377 v.Chr.). Deze Griekse arts staat bekend als de grondlegger van de westerse geneeskunde. Hij was een groot voorstander van een gezond dieet en verkondigde dat dat...
Eigenlijk is Nieuwjaar nu veel belangrijker voor mij dan Kerst’, zegt Anna. We zitten aan de keukentafel in een Amsterdamse opvang voor Oekraïense vluchtelingen. Anderhalf jaar geleden belandde ze in Nederland, haar echtgenoot koos voor Rusland en daarmee was hun huwelijk voorbij. Zoon Sacha is inmiddels een wandelend talenwonder: ‘Goedemorgen...
Vijftien jaar konden ze ongestoord hun gang gaan en waren ze alleenheersers. Onlangs echter heeft toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM) vier worteltelers beboet voor het vormen van een kartel. Gezamenlijk dokten ze 2,5 miljoen euro boete. De vier wortelbedrijven, waarvan drie uit Nederland en een uit België, hebben prijsafspraken gemaakt...
Mijn drogist is van alle markten thuis, zelfs vogeldelicatessen liggen in het schap. Taartjes voor vogels? Ze bestaan. Vroeger zou ik daar geen oog voor hebben gehad. Tot postduif Hylke eind augustus per abuis landde op mijn Amsterdamse daktuin. Ik gaf hem eten en drinken. Sindsdien ben ik duivenmoeder. Postduiven dragen ringetjes met...
De eerste officiële vorstdag ging dit jaar op 26 november in de boeken. Voor een aantal mensen is dat hét sein: kom maar door met de boerenkool. ‘De vorst moet eroverheen’, zei mijn oma altijd. Koken kon ze niet, proper was ze wel. De vrieskou zou korte metten maken met...
Onlangs bracht ik een ode aan de Fransman Claude Lebey, die op 20 november 1923 ter wereld kwam. Lebey (overleden in 2017) was . In de jaren tachtig kwam hij in het nieuws omdat hij zich zorgen maakte over de toekomst van het Franse bistrogerecht œuf mayonnaise (ei met mayonaise). Deze klassieker...
Als de ‘R’ in de maand zit, halen wereldwijd de trendwatchers hun glazen bol tevoorschijn, zetten een hippe bril op en voorspellen daarna wat we het komende jaar gaan eten. Daarin gaan ze niet over een nacht ijs. De Amerikaanse biologische supermarktketen Whole Foods Market liet eind oktober weten wat...
Nu de zomer echt voorbij is en de wintertijd zijn intrede heeft gedaan, is het volgens de oud-Keltische traditie tijd voor Samhain, het feest dat we tegenwoordig kennen als Halloween. Eigenlijk is het een nieuwjaarsfeest, om te vieren dat al het leven in het donker begint en eindigt. Om het oude...