Het recept voor een geslaagd kerstmaal was een kleine eeuw geleden simpel. Ook in de Volkskrant van 1926 stonden mijn culi-collega’s de thuiskok al bij. ‘Wij willen gaarne meehelpen de gezelligheid te verhogen en den arbeid van moeder de vrouw te verlichten, in de hoop dat alle baksels en brouwsels goed zullen...
De grootste huishoudelijke uitvindingen ontstaan meestal door grote ergernis. Kijk maar naar de uitvinder van het koffiefilter. De Duitse huisvrouw Melitta Bentz (1873-1950) hield erg van koffie. Destijds deed je het maalsel in de pot, je goot er heet water op en dan wachtte je tot de drab op de...
Grootmoeder is altijd binnen handbereik in de Duitse deelstaat Saksen. Zo zag ik haar geregeld in de supermarkt. Neem oma Hartmann, die prijkt in vol ornaat op de verpakking van de Kalter Hund. Nee, het gaat hier niet om een labrador die zich na een herfstduik in een moddersloot uitschudt, maar...
Toen haar moeder onverwachts overleed, was mijn vriendin Y. ineens een flinke woonboerderij rijker. Een week na de begrafenis zette ze de eerste stappen in de ontmanteling van het ouderlijk huis. Op dat moment leerde Y. een onverwachte kant van haar moeder kennen. Het leek Y. handig om met de...
Het Duitse Münster is een kleine stad met grote allure. Ouderwets en modern gaan er hand in hand, ook in de keuken. Op de zaterdagse markt lagen asperges, aardbeien en rabarber als kunstwerkjes naast elkaar uitgestald, dusdanig artistiek dat ik me afvroeg of dit drietal in Duitsland misschien een culinair...
De gezondheidsaspecten die we aan voedingsmiddelen toeschrijven, kennen wij dankzij de wetenschap. Het eerste beschreven en gecontroleerde voedingsonderzoek verrichtte de Schotse medicus James Lind in 1747. Lind was scheepsarts. Tijdens een zeereis van meer dan twee maanden brak scheurbuik uit, een ziekte die ontstaat door vitamine C-gebrek. De symptomen zijn onder...
Eigenlijk is Nieuwjaar nu veel belangrijker voor mij dan Kerst’, zegt Anna. We zitten aan de keukentafel in een Amsterdamse opvang voor Oekraïense vluchtelingen. Anderhalf jaar geleden belandde ze in Nederland, haar echtgenoot koos voor Rusland en daarmee was hun huwelijk voorbij. Zoon Sacha is inmiddels een wandelend talenwonder: ‘Goedemorgen...
Mijn drogist is van alle markten thuis, zelfs vogeldelicatessen liggen in het schap. Taartjes voor vogels? Ze bestaan. Vroeger zou ik daar geen oog voor hebben gehad. Tot postduif Hylke eind augustus per abuis landde op mijn Amsterdamse daktuin. Ik gaf hem eten en drinken. Sindsdien ben ik duivenmoeder. Postduiven dragen ringetjes met...
Als de ‘R’ in de maand zit, halen wereldwijd de trendwatchers hun glazen bol tevoorschijn, zetten een hippe bril op en voorspellen daarna wat we het komende jaar gaan eten. Daarin gaan ze niet over een nacht ijs. De Amerikaanse biologische supermarktketen Whole Foods Market liet eind oktober weten wat...
Het is de heimwee die Sacha de keuken in drijft. Zij vluchtte anderhalf jaar geleden met haar kat Elsa naar Amsterdam. In Oekraïne leidde ze een luxeleven, al was ze zich daar destijds niet van bewust. Sacha (32) had een goede baan in de ict en een eigen appartement in Charkiv....
Een ding is mij de afgelopen vakantie bijgebleven: de stoet van geestelijken die in Duitsland en Zwitserland de scepter zwaaien. Nee, niet in religieuze zin, maar op het gebied van gezondheid. Opvallend, want het merendeel ligt al onder de zoden. Zo maakte ik in Duitsland kennis met het gedachtengoed van pastoor...
Om mijn vakantiegevoel te prolongeren, neem ik ’s ochtends graag een kop koude koffie in de warme ochtendzon. Dit drankje is een variatie op de Griekse café frappé, waarbij je oploskoffie mengt met koud water of melk en ijsblokjes. Suiker mag er ook in. Doe het mengsel in een shaker,...
Ineens waren ze er, in talloze variaties. Kijk maar in het koelvak van een grote supermarkt. Zuivel met extra proteïne. Eiwit dus. De verpakking heeft een serieus donkere vormgeving, de hoeveelheid proteïne staat erop aangegeven: tot wel 26 gram gram. Ter vergelijking: gewone yoghurt bevat gemiddeld 6 gram eiwit. Die...
In het park om de hoek zijn de bramen al rijp. Mijn ontbijt ligt er voor het oprapen. Bij de supermarkt verkopen ze enorme Sweet Royalla’s van Belgische afkomst, en eerlijk is eerlijk, die zijn ook heerlijk. Bramen intrigeren me. Ze lijken er altijd te zijn geweest. Zo las ik dat...
Na een eerste supermarktsafari vallen in Duitsland een aantal zaken op: de variaties zelfmaakpudding zijn toegenomen, er liggen nog altijd drieslokkenflesjes Gorbatschow-wodka bij de kassa en voor een doosje eenvoudige paracetamol moet je nog steeds bij de apotheker zijn. Ook als het kwik tot boven de 25 graden is gestegen, zijn...
Het was een confronterend moment. Op het moment dat ik de taart in de oven schoof, voelde ik me als een veganist die trek heeft in een gehaktbal. Ik probeer al een tijdje mijn zetmeelgebruik te beperken. In de keto-keuken, zo heet deze eetwijze, probeer je op gewicht te blijven...
Wat de familie tijdens Tina Turners uitvaart heeft geserveerd, weet ik niet. Toen haar overlijden op 24 mei werd bekendgemaakt, ben ik gaan speuren. Ongetwijfeld zal het een plakje van haar eigen carrot cake zijn, want in mijn zoektocht naar de culinaire voorkeuren van de zangeres stuitte ik op dit robuuste...
Robot Bella zag ik onlangs op de veerboot AG Ems, die naar het Duitse Waddeneiland Borkum vaart. Ze is ingehuurd om de serveersters te ontlasten. Met haar markante gestalte verspert ze hongerige passagiers de weg. Als Bella de weg kwijtraakt en drie keer om haar as draait, reageert het personeel geagiteerd....
Een paar keer per jaar ga ik op supermarktsafari. Onlangs haalde ik mijn hart op tussen de toetjes die ik normaalgesproken links laat liggen. Zo laveerde ik tussen Ben & Jerry’s Chew Chew en Mona’s Intense Vla. Ik telde liefst 12 meter aan nagerechten. In het merendeel had ik nog...
De beste uitvindingen kennen meerdere vaders en ontstaan doorgaans bij toeval. Over een van de grondleggers van het bladerdeeg valt een mooi verhaal te vertellen. In de tijd dat de kunstschilder Claude Gellée (1600-1682) nog bakkersleerling was, maakte hij op een dag een fijn koekbeslag. Tot hij zag dat hij de boter was...
Ze is momenteel de aanvoerder van de supereeuwelingen: Lucile Randon is op haar 118de ’s werelds oudste mens. Op het moment dat haar concurrent, de 119-jarige Kane Tanaka, in april 2022 haar laatste adem uitblies, hing de wereldpers gelijk aan de lijn. Randon vindt die belangstelling overdreven. Eenvoud is het devies...
Je kunt er er een luchtige cake mee bakken, maar ook de tanden mee poetsen, of het middel gebruiken als gootsteenontstopper. Ik heb het over baksoda oftewel baking soda, ook wel bekend onder de namen zuiveringszout, natriumbicarbonaat of dubbelkoolzure soda. Een mineraal dat een culinair wondermiddel is in combinatie met bijvoorbeeld azijn,...
Ze is een van de mooiste laatbloeiers die ik ken. Grandma Moses (1860-1961) was een Amerikaanse boerin die de prachtigste schilderijen maakte. Haar werk verwijst deels naar oude (culinaire) tradities, zoals het vieren van de appeloogst in september. Sugaring off uit 1943 is haar beroemdste schilderij. Daarop kun je zien hoe je esdoornsap,...
Een suikervrij baksel maken blijft een echte uitdaging. Alle caloriearme zoetvervangers heb ik ooit uitgeprobeerd. De penetrante Natrena leerde ik als eerste kennen, in de jaren zeventig. De laatste ster aan het firmament was stevia, met die rare nasmaak. Ach, ik houd niet eens van zoet. Nou ja, wel van bokkenpootjes,...
‘Wat een lekker dartel oud meisje’, zei schrijver Thomas Moore toen hij haar ontmoette. Als iemand de voordelen van een actieve leefstijl uitdroeg, dan was het wel de Ierse gravin Katherine FitzGerald (1504-1604). Ze maakte ook op hoge leeftijd graag de dansvloer onveilig. Toen ze een tiener was, kwam ze op...